Parlayıcı ve patlayıcı özellikleri olan tehlikeli maddelerin üretildiği veya depolandığı binaların, yürürlükteki yasal düzenlemeler çerçevesinde, yıldırıma karşı donatılması gerekmektedir. Yıldırıma karşı korunma paratonerler ve alınacak diğer koruyucu önlemlerle sağlanabilir. Paratonerlerden beklenen yararı elde edebilmek için de yılda en az bir kere ehliyetli kişiler tarafından kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu zorunluluk Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çıkardığı İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nde ifade edilmiştir.
Muayene ve test kuruluşları, yaptıkları kontrollerin arkasından bir rapor düzenlerler. Düzenlenen bu rapor, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü ve Parlayıcı Patlayıcı Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İş yerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük hükümleri gereğince, ilgililerin her talebinde gösterilmek üzere iş yerinde saklanmak zorundadır.
Yıldırımdan korunmak amacı ile kurulan çeşitli paratoner sistemleri bulunmaktadır. Radyoaktif paratonerler, aktif paratonerler ve faraday kafesi bunlardan birkaçıdır. Genellikle yıldırımdan korunma tesisatı ile topraklama tesisatı birlikte kontrol edilir.
Radyoaktif paratoner başlığı sinyal testi radyasyon ölçüm aracı ile yapılır. Aktif paratonerler için cinsine göre farklı testler uygulanır. Ancak başlık testi mutlaka yapılır. Ayrıca her iki paratoner türü için fiziki kontroller yapılır. Paratoner topraklama tesisat dirençleri ölçülür ve istenen kriterler ile karşılaştırılır.
Yıldırımdan korunma sistemleri, yıldırım risk raporuna göre hazırlanan projeye uygun şekilde kurulur. Bu nedenle kontrol elemanları kontrol öncesinde binanın yıldırım risk raporunu da görmek isterler.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği’nde yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla kontroller sırasında şu temel standartlar esas alınır:
- TS EN 62305-1 Yıldırımdan korunma - Bölüm 1: Genel kurallar
- TS EN 61557-1 Alçak gerilim dağıtım sistemlerinde elektriksel güvenlik - 1000 v a.a. ve 1500 v d.a.’ya kadar - Koruyucu düzenlerin denenmesi, ölçülmesi veya izlenmesi ile ilgili donanımlar - Bölüm 1: Genel özellikler
- TS 2607 ISO 1999 Akustik - İş yerinde maruz kalınan gürültünün tayini ve bu gürültünün sebep olduğu işitme kaybının tahmini
- TS EN ISO 5349-1 Mekanik titreşim - Kişilerin maruz kaldığı elle iletilen titreşimin ölçülmesi ve değerlendirilmesi -Bölüm 1: Genel kurallar
- TS EN ISO 5349-2 Mekanik titreşim - Kişilerin maruz kaldığı, elden vücuda iletilen titreşimin ölçülmesi ve değerlendirilmesi - Bölüm 2: İş yerlerinde ölçme yapmak için pratik kılavuz
Ayrıca kontroller sırasında CE PR 029 Muayene Hizmetlerinin Sunumu Prosedürü çerçevesinde hareket edilir.
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, bir yandan belgelendirme ve eğitim hizmetleri verirken, diğer yandan talep eden firmalara belli teknik hizmetler de vermektedir. Bu hizmetler arasında, paratoner kontrolleri ve diğer muayene hizmetleri de bulunuyor. Her türlü muayene ve test çalışmaları için TÜRCERT belgelendirme kuruluşuna başvurabilirsiniz.