Tarımsal üretimin sağlıklı ve güvenli olması konusunda duyulan endişeler artmaya başlayınca, Avrupa Birliği’nde bu konuda olumlu adımlar atılmaya başlanmıştır. Bir yandan Dünya Ticaret Örgütü ve Dünya Gıda Teşkilatı bu konuda neler yapılabileceğini araştırırken, bir yandan da ülkelerin resmi makamları, çıkarılan yasal düzenlemelerle bazı önlemler almaya başlamışlardır. Bu arada ulusal ve uluslararası kuruluşlar da tarımsal üretimin insan sağlığı ve tüm canlılar üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak ve çevreye verilen zararın giderilmesini sağlamak üzere bir takım kriterler ve standartlar belirlemeye başlamışlardır.
Dünyada gösterilen bu çabalar karşısında ülkemizde de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2004 yılında İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmelik yayınlamıştır. Bu yönetmelik, çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyen tarımsal üretimin yapılması amacı ile çıkarılmıştır. Aynı zamanda doğal kaynakların korunması ve tarımsal faaliyetlerin izlenmesi ve sürdürülebilmesi için de hükümler taşımaktadır. Hedeflenen güvenilir tarımsal ürünlerin piyasaya sunulabilmesidir.
Çıkarılan bu yönetmeliğin kapsamına, iyi tarım uygulamalarının genel kuralları ve kontrol ve belgelendirme sistemi de girmektedir. Ayrıca tarımsal üretimde taraf olan resmi makamların, üretici kuruluşların, kontrol ve belgelendirme kuruluşlarının, denetçilerin ve iç denetçilerin görev ve sorumlulukları da girmektedir.
Genel kurallara göre, İyi Tarım Uygulamaları, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından belirlenen uygunluk kriterleri ve kontrol noktalarına tabidir. Denetim ve belgelendirme çalışmaları da bu Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kuruluşlar tarafından yapılır. Bu kuruluşlar ise TS EN 45011 Ürün Belgelendirmesi Yapan Belgelendirme Kuruluşları İçin Genel Kriterler’e göre tespit edilir.
İyi Tarım Uygulamaları bir yerde kontrollü tarımdır. Tarımsal üretimin, ihtiyacın karşılanmasına yönelik olması ve bütün uygulamaların kayıt altında olması esastır. Bu kayıtlar, ürünün çeşidi, kullanılan zirai ilacın ve gübrenin neden uygulandığı, ne zaman uygulandığı, ne miktar kullanıldığı, uygulanmasına kimin karar verdiği ve bu konudaki yetkinlik seviyesi, ürünün ne kadar sürede toplanacağı, sulama ihtiyacı ve su kalitesine kadar bütün detayları içerir.
Bu şekilde tarımda izlenebilir olma ve sürdürülebilir olma ilkeleri yerine getirilmiş olur. Bu arada ürün üzerinde yapılan analizler ve sonuç belgeleri de kayıt altında olmalıdır. Bu analizlerin yetkili laboratuvarlarda yapılması gerekmektedir.
İyi Tarım Uygulamaları’na göre, hem yetiştirilen ürünün besin maddesi ihtiyacının hem de toprağın kalitesinin analizlerle belirlenmesi gerekir ve gübreleme ve ilaçlama, öneriler doğrultusunda yapılmak zorundadır. İyi Tarım Uygulamaları sistemi, mümkün olduğunca az zirai ilaç kullanımını hedeflemektedir.
Sonuç olarak İyi Tarım Uygulamaları, bütün tarımsal üretim faaliyetlerinin ve girdilerin kayıtlarının tutulmasını ve ortaya çıkacak risklerin uzmanların gözetiminde düşürülmesini öngörmektedir.
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu tarımsal ürün belgelendirme çalışmalarını da yürütmektedir. İyi Tarım Uygulamaları hakkında genel bilgi ve ülkemizdeki gelişimi konusunda daha fazla açıklama ihtiyacı duyuluyorsa, TÜRCERT belgelendirme kuruluşunun deneyimli yönetici ve çalışanlarına başvurmakta vakit kaybetmeyiniz.