Turizm, ülkemizde olduğu gibi bütün dünyada önem verilen bir hizmet sektörüdür ve bu sektörden sağlanan kazanç çok ciddi boyutlardadır. Turizm faaliyetleri, sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan ülkelerin önem verdikleri ve bacasız sanayi olarak adlandırdıkları en önemli milli değerlerden biridir. Gerek yabancı ülkelerden gelen ziyaretçilerin oluşturduğu dış turizm, gerekse kendi vatandaşlarımızın ülke içinde yaptıkları seyahatlerin oluşturduğu iç turizm, ekonomiye önemli katkılar sağlamaktadır. Önceleri sadece deniz, güneş ve tatil anlayışı hakim olan turizm sektöründe bugün, konferans turizmi, kültür turizmi, spor turizmi ve farklı aktiviteler içeren turizm kolları ortaya çıkmıştır. Ancak turizm bir hizmet sektörü faaliyetidir ve hizmet satmak, sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Turizm faaliyetleri ve etkinlikleri arttıkça, işletmelerin sistematik bir şekilde yönetilmesi ve konaklama, yeme içme, eğlence ve daha birçok konuda standartların oluşturulması bir ihtiyaç olarak ortaya çıkmıştır.

ISO 18513 standardı turizm faaliyetleri alanında uluslararası özelliklere sahip bir standarttır. Bu standardın hazırlanması sırasında Uluslararası Standartlar Örgütü bünyesinde çalışan Tüketici Komitesi tarafından ciddi bir efor harcanmıştır. Aslında Uluslararası Standartlar Örgütü’nün bu çalışması öncesinde, 1995 yılında Çin’de, Hizmetler, Uluslararası Standardizasyonunda Karşılaşılan Güçlükler konulu bir toplantı düzenlenmiştir. Bir fikir üretme toplantısı olan bu toplantıda, hizmetler konusunda uluslararası geçerliliği olan bir standart oluşturulması için çalışmalar yapılmış ve hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde standartlaşmanın neden gerekli olduğu, bir standart belirlenip belirlemenin mümkün olup olmadığı ve böyle bir standardın uluslararası alanda ne kadar uygulanabilir olduğu gibi konular tartışılmıştır.

1998 yılında ise, bu defa Dünya Ticaret Örgütü’nün desteklediği ve turizm işletmelerinde standardizasyon konusunda bir takım girişimler yapılmıştır.

Turizmin dünya genelinde ulusal ve uluslararası anlamda gittikçe büyük bir sektör haline gelmesi ile turizm hizmeti veren işletmelerin nasıl sınıflandırılacağı ve bu işletmelerin nasıl karşılaştırılacağı sorusu daha önemli bir hal almıştır. Bunun üzerine Dünya Turizm Örgütü, sınıflandırma konusunda bir çalışma yapılması gerektiğine karar vermiş ve 2001 yılı çalışma takvimine bu çalışmayı dahil etmiştir.

İşte yıllardır süren, turizm sektöründe verilen hizmetlerin bir standarda kavuşturulması yönündeki bu çabaların son adımı, Uluslararası Standartlar Örgütü tarafından 2003 yılında atılmıştır ve ISO 18513:2003 Turizm Hizmetleri Yönetim Sistemi standardı yayınlanmıştır.

ISO 18513:2003 standardının temel prensipleri şu şekildedir:

  • Kat hizmetleri ve ön büro (işaretler, rezervasyon, terminoloji)

Dünyanın her yerinden gelecek müşterilerin kolayca anlayabileceği işaretler kullanılmalıdır. Rahatsız etmeyiniz uyarısı, sıcak ve soğuk su seçimi, telefon santrali ve resepsiyon numaraları standart olmalıdır. Kullanılan rezervasyon formu tüm işletmelerde aynı olmalıdır. Çalışanlar ortak bir dil kullanmalıdır.

  • Eğitim

Bütün çalışanlar yabancı dil konusunda ortak bir seviyede olmalıdır.

  • Güvenlik

İşletmelerin yangın güvenliği için duman dedektörleri veya tavandan su serpen cihazlar gibi güvenlik sistemleri belli bir standartta olmalıdır. Aynı zamanda kaçış yollarını gösteren tabelalar ve konuldukları yerlerde standart sağlanmalıdır.

  • Voltaj ve elektrik fişleri

Bütün işletmelerde voltaj ve elektrik fişlerinde standardizasyon sağlanmalıdır.

  • Sağlık (yiyecek ve içecek, güvenlik, eğitim, satın alma)

İşletmelerin hava ve su kaliteleri standart olmalıdır. Yiyecek ve içeceklerin, mutfak ve restoranların ve çalışanların temizliği, standartlara uygun olmalıdır. Çalışanların giyimleri ortak olmalı, sağlık kontrolleri düzenli yaptırılmalıdır. Mutfak ve restoran alanları güvenli ve verimli çalışmaya uygun olmalıdır. Mutfak ve restoranlarda çalışanların belli bir eğitim seviyesinde olması gerekir. Standart bir satın alma süreci hazırlanmalıdır. Ayrıca tedarikçi firmalar için standart belirlenmelidir.

  • Performans ve ürün değerlendirme

Çalışanlarının performanslarını belirleyecek standartlar ve ürün değerlendirme yöntemleri belirlenmiş olmalıdır.

Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Turizm Örgütü ve Uluslararası Standartlar Örgütü’nün gayretleri ile, turizmde bugünün ihtiyaç ve beklentilerine paralel olarak kriterler, ilkeler, kalite standartları ve otel sınıflandırma sistemleri kurulmuştur. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde bulunan küçük ölçekli işletmeler açısından, turist gönderen ülkeler ile uyum sağlanabilmesi için, bu düzenlemelerin yapılması kaçınılmazdı. ISO 18513:2003 Turizm Hizmetleri Yönetim Sistemi standardı hazırlanırken, dünya çapında var olan sınıflandırma sistemleri ele alınmış, benzer sınıflandırmalara esas olan ortak nitelikler ortaya konulmuş ve otel ve benzeri işletmelerin derecelendirilmesi yapılarak kabul edilebilecek uluslararası asgari kriterler oluşturulmuş, işletmelerin sınıflandırılabilmesi için yöntem ve kuralları belirlenmiştir. Bu şekilde turizm hizmetlerinin serbestçe pazarlanması ve haksız rekabet yaratacak unsurlar ortadan kaldırılmıştır.

Görüldüğü gibi ISO 18513:2003 standardı, günümüzde turizm faaliyetlerine yönelik uluslararası özelliklere sahip tek standarttır ve bu standardın ortaya çıkması için oldukça fazla zaman ve emek harcanmıştır. ISO 18513 Turizm Hizmetleri Yönetim Sistemi’nin bir özelliği de kolayca ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ile entegre olabilmesidir.

 

Firmamız TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme şirketi, turizm sektöründe hizmet veren işletmelerin belgelendirme çalışmalarında da güçlü bir kadro ve altyapı ile hizmet vermektedir. ISO 18513 Turizm Hizmetleri Yönetim Sistemi hakkında detaylı bilgiler almak ve ISO 18513 Belgesi’ne sahip olmak için hemen şirketimiz yönetici ve çalışanlarına müracaat edebilirsiniz.