Katodik koruma, bir metal koruma yöntemidir. Genel olarak metaller su veya hava ile temas ettiklerinde korozyona uğrar. Bu durum özellikle suyun içinde bulunan ya da toprağın altındaki metal borular için ciddi bir risktir. Bu boruların yapıldığı maddenin korozyona uğramaması için çok sayıda koruma yöntemi geliştirilmiştir. Katodik koruma yöntemleri an fazla, petrol sondaj kulelerinde kullanılmaktadır. Ayrıca gemilerin yüzeylerinin paslanmasını önlemek için de katodik koruma uygulanır.
Katodik koruma, aslında elektriksel bir sistemdir. Korunmak istenen metal yapı, elektrokimyasal bir hücrenin katodu haline getirilir. Bu şekilde metal yüzeyde yürümekte olan anodik reaksiyonlar durdurulur. Bu durum metale katodik yönde bir dış akım uygulanarak sağlanır.
Kısaca katodik koruma, metal yapıları, bulundukları ortam içinde elektrokimyasal yollarla korozyondan koruma şeklidir. Bu yöntem, korozyonu kontrol altına almak için elektrik akımına gerek duymaktadır. Elektrik akımı durduğu anda metal yapı korozyona uğramaya devam edecektir. Bu yüzden, katodik koruma sisteminin belli aralıklarla kontrol edilmesi ve muhtemel arıza durumlarına anında müdahale edilmesi gerekmektedir.
Muayene ve test kuruluşları, uzman mühendisler ve teknikerler yardımı ile, şu sayılan alanlarda katodik koruma muayeneleri ve ölçümleri yapmaktadırlar:
- Boru hatları: içme suyu, doğal gaz, atık su, deniz dibi, petrol ve benzeri boru hatları
- Deniz araçları: deniz otobüsleri, gemiler, feribotlar, yatlar, denizaltılar, liman, iskele, kazık ayakları, şamandıralar, platformlar ve benzeri deniz araçları
- Tanklar: Yer altı akaryakıt ve LPG ve akaryakıt, yer üstü akaryakıt tankları, atık su tankları, içme su depolama tankları ve benzeri tanklar
- Su sistemleri: soğutma ve ısıtma sistemleri, termosifonlar, boiler tankları, buhar kazanları ve benzeri sus sistemleri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çıkardığı İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre, ilgili diğer yönetmeliklerde ve standartlarda başka bir süre öngörülmemişse, yılda en az bir kez katodik koruma muayene ve ölçümlerinin yaptırılması gerekmektedir.
Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre kontroller sırasında dikkate alınacak temel standartların bir kısmı şunlardır:
- TS 5141 EN 12954 Katodik koruma - Gömülü veya suya daldırılmış metalik yapılar için - Boru hatları için genel prensipler ve uygulama
- TS EN 13636 Gömülmüş metalik tanklar ve ilgili boru sisteminin katodik konunması
- TS EN ISO 15711 Boyalar ve vernikler - Deniz suyuna maruz kaplamalarının katodik ayrılmaya direncinin tayini
- TS EN ISO 12696 Beton içindeki çeliğin katodik koruması
- TS EN 16222 Gemi gövdelerinin katodik koruması
- TS EN ISO 13174 Katodik koruma - Liman tesisleri için
- TS EN 16299 Toprak veya taban ile temasa dayanan toprak depolama tankı üzerinde Dış yüzeylerin katodik koruması
TÜRCERT belgelendirme kuruluşu, bir yandan belgelendirme ve eğitim hizmetleri verirken, diğer yandan talep eden firmalara belli teknik hizmetler de vermektedir. Bu hizmetler arasında, katodik koruma ölçümleri, muayeneleri ve diğer muayene hizmetleri de bulunuyor. Her türlü muayene ve test çalışmaları için TÜRCERT belgelendirme kuruluşuna başvurabilirsiniz.